Podmioty prowadzące wymianę handlową między krajami należącymi do Unii Europejskiej powinny być zaznajomione z systemem Intrastat, który został wprowadzony w związku ze zniesieniem kontroli celnej na granicach UE. Taka sytuacja doprowadziła bowiem do tego, że handel wewnątrz wspólnoty nie mógł być monitorowany przez urzędy tak, jak dotychczas. Intrastat – co to jest, jakie są jego założenia oraz kto i kiedy ma obowiązek zgłaszania danych do systemy? Na te i wiele innych pytań odpowiadamy w poniższym artykule. Intrastat jest systemem statystycznym, w ramach którego monitoruje się dane dotyczące przepływu towarów pomiędzy państwami Unii Europejskiej. Zawarte w nim informacje mają na celu umożliwienie tworzenia statystyk, co pozwala na śledzenie trendów w handlu. W związku z tym system dostarcza cennej wiedzy podmiotom działającym w handlu międzynarodowym, a jednocześnie pozwala na zwalczanie różnorodnych form oszustw podatkowych.

Intrastat — co to?

Dane do systemu Intrastat można zgłaszać w formie papierowej bądź elektronicznej. Najczęściej należy podać takie informacje jak kod CN towaru oznaczający jego rodzaj, ilość w odpowiednich jednostkach i wartość w walucie euro. Firmy są również zazwyczaj zobowiązane do podania informacji na temat swojej działalności – mowa tu, chociażby o numerze NIP. Należy mieć na względzie, że niedopełnienie obowiązku podania danych do systemu Intrastat wiąże się z ryzykiem otrzymania kary finansowej.

Intrastat — kiedy powstaje obowiązek?

Warto pamiętać, że nie każdy przedsiębiorca, który prowadzi handel międzykrajowy w UE, musi korzystać z systemu Intrastat. Kiedy powstaje obowiązek przekazywania danych o transakcjach? Dzieje się tak jedynie w przypadku, gdy wartość przeprowadzonych wywozów lub przywozów towarów przekracza ustalone progi – podstawowy bądź szczegółowy. Należy mieć na uwadze, że obowiązek złożenia deklaracji do systemu Intrastat powstaje wówczas, gdy wartość transakcji zarówno z poprzedniego, jak i aktualnego roku sprawozdawczego przekracza próg ustalony dla bieżącego roku. W przypadku przekroczenia progu podstawowego przedsiębiorca jest zobowiązany do przekazania ogólnych danych o transakcjach, natomiast przekraczając próg szczegółowy, ma obowiązek ich doprecyzowania. Należy pamiętać, że może wystąpić sytuacja, w której przedsiębiorca nie przekracza żadnego progu dla wywozu, natomiast przekracza określony próg dla przywozu – i odwrotnie. Wówczas podmiot taki jest zobowiązany do złożenia deklaracji tylko w tym zakresie, w której próg został przekroczony.

Deklaracja Intrastat — co to?

W Polsce Izba Celna w Szczecinie jest urzędem, do którego należy złożyć deklarację Intrastat. Co to jest, jak ją wypełnić i jak wygląda procedura? Jak wspomnieliśmy wcześniej, deklarację można złożyć w formie elektronicznej lub papierowej. Zdecydowana większość zobowiązanych do korzystania z systemu przedsiębiorców decyduje się na pierwszą opcję, którą umożliwia portal PUESC, czyli Platforma Usług Elektronicznych Służby Celnej. Aby poprawnie wypełnić deklarację, należy uprzednio zapoznać się z kodami statystycznymi i klasyfikacją towarów. Alternatywnie dokument można przesłać na adres e—mail wskazany przez Izbę. Warto wiedzieć, że istnieje możliwość przekazania danych do systemu Intrastat, które zostały zapisane na dyskietce bądź nośniku danych.

Intrastat — do kiedy?

Przedsiębiorcy objęci obowiązkiem złożenia deklaracji powinni w określonym terminie przekazać je do systemu Intrastat – do kiedy? Deklarację za dany miesiąc należy złożyć do 10 dnia miesiąca następnego. Wyjątkiem są sytuacje, w których 10 dzień miesiąca wypada w dzień ustawowo wolny od pracy – wówczas ostateczny termin składania deklaracji przypada na dzień po nim następujący. Przedsiębiorca ma również możliwość składania deklaracji częściowych, które obejmują okresy krótsze od miesiąca. Zarówno niezłożenie jej, jak i przekroczenie terminu może wiązać się z koniecznością zapłaty kary finansowej, która nakładana jest po trzykrotnym upomnieniu. Grzywny dotyczą również sytuacji, w której przekazane informacje są niepełne.

Progi Intrastat

Poniżej prezentujemy szczegółowe informacje dotyczące progów Intrastat. Ich aktualne wartości na dany rok można sprawdzić na stronie internetowej stat.gov.pl pod nazwą progów statystycznych. Jeżeli wartość transakcji przekracza jedynie próg podstawowy bądź ogólny, przedsiębiorca powinien umieścić w deklaracji takie dane, jak opis i kod towaru, numer pozycji i ich łączna liczba, kod rodzaju transakcji, masa netto, wartość fakturowa, kod właściwej izby celnej czy nazwa odbiorcy lub nadawcy (w zależności od tego, czy mowa o wywozie, czy też przywozie). Oprócz tego należy określić rodzaj deklaracji, okres sprawozdawczy oraz imię i nazwisko wypełniającego. Jeżeli przedsiębiorca przekroczy szczegółowe progi Intrastat, powinien uzupełnić powyższe dane o informacje dotyczące kodu rodzaju transportu i warunków dostawy oraz wartości statystycznej. Należy przyłożyć szczególną wagę do rozeznania się, jaki zakres informacji jest niezbędny w danym przypadku oraz upewnić się co do poprawności wprowadzonych do deklaracji danych.